Czym jest AMI

AMI (The Association Montessori Internationale) zrzesza stowarzyszone centra szkoleniowe na całym świecie. Wszystkie afiliowane centra oferują kursy kwalifikacyjne zakończone uzyskaniem dyplomu AMI - dokumentu uznawanego i rozpoznawalnego na całym świecie. potwierdzającego jakość i autentyczność. Kursy oferowane przez AMI przygotowują dorosłych do pracy z dziećmi na następujących etapach rozwojowych:

• Assistants to Infancy (Asystent Wczesnego Dzieciństwa) (0-3)
• Primary (Przedszkolny) (3-6)
• First Plane (I etap rozwojowy) (0-6)
• Elementary (Szkolny – II etap rozwojowy) (6-12)

Trwają obecnie prace nad udokumentowaniem wiedzy dotyczącej edukacji Montessori dla grupy wiekowej 12-18 lat oraz nad wprowadzeniem i udostępnieniem wiedzy oraz przeszkoleniem nauczycieli dla tego etapu rozwoju człowieka Wszystkie centra szkoleniowe zapewniają wysoce wykwalifikowanych nauczycieli AMI. Nauczyciele AMI mają wsparcie merytoryczne od zespołu pedagogicznego doświadczonych doradców upewniających się, że zasady pedagogiki Marii Montessori są podtrzymane. Studenci są egzaminowani przez niezależnych egzaminatorów wybranych przez AMI, którzy także dbają o utrzymanie najwyższych standardów i integralności programów kursów AMI. Niektóre centra szkoleniowe AMI służą także swoim lokalnym społecznościom prowadząc kursy poza placówką centra szkoleniowego AMI.

Pedagogika Naukowa

Integralność pedagogiczna AMI to gwarancja najwyższego poziom perfekcji w praktycznym stosowaniu pedagogiki Montessori. Jest dokładnym wzorcem tego, jak Maria Montessori wyobraziła sobie swoją metodę. Standardy pedagogiczne AMI zapewniają, że autoryzowane szkoły AMI oferują program, który pozwala dzieciom na rozwój ich fizycznego, intelektualnego, społecznego i emocjonalnego potencjału. Jednocześnie AMI zapewnia, że metoda jest spójna i zgodna z treścią kursów szkoleniowych AMI na całym świecie. Scientific Pedagogy Group (SPG) nieprzerwanie prowadzi badania, analizy oraz przegląda bieżące badania dotyczące rozwoju dziecka i edukacji, a także gwarantuje, że kursy AMI spełniają najwyższe, możliwe standardy implementacji. SPG zbiera także informacje dotyczące dzieci i praktyk Montessori z wszystkich zakątków świata, żeby zapewnić zgodność, spójność i uniwersalność podejmowanych inicjatyw.

O AMI z przedmowy do "O kształtowaniu się człowieka"

O kształtowaniu się człowieka trafia do rąk polskich czytelników w 90. rocznicę powstania Association Montessori Internationale (AMI, Międzynarodowe Stowarzyszenie Montessori), założonego przez Marię Montessori i jej syna Mario. Misją stowarzyszenia jest wspieranie naturalnego rozwoju człowieka od urodzenia do dojrzałości oraz umożliwianie dzieciom przekształcania społeczeństwa, które będzie prowadziło do harmonijnego i pokojowego świata. Aby lepiej zrozumieć doniosłość tego wydarzenia, musimy cofnąć się do początku XX wieku. W 1929 roku naukowe odkrycia Marii Montessori obiegły cały świat; wraz z synem organizowała i prowadziła kursy kształcące nauczycieli w metodzie, odwiedzała szkoły, spotykała się z aktywistami metody skupiającymi się w stowarzyszeniach krajowych, nawet na chwilę nie tracąc z pola widzenia dzieci − najmłodszych obywateli tego świata. Od otwarcia Casa dei Bambini w San Lorenzo do utworzenia AMI minęło ponad dwadzieścia lat; były to lata niecodziennego poruszenia w sferze edukacji. W Ameryce rozwijał się progresywny nurt Johna Deweya, metoda projektów, plan daltoński. Na starym kontynencie prym wiódł ośrodek genewski z Decrolym, Claparède’em i Freinetem na czele. Nie sposób pominąć też Jeana Piageta i jego epistemologicznego, opartego na psychologii eksperymentalnej podejścia do rozwoju dziecka. W treści O kształtowaniu się człowieka Maria Montessori wchodzi w polemikę ze wspomnianymi Decrolym i Claparède’em. Promowali oni intensywnie metodę czytania globalnego; według nich pełne słowa mają być łatwiejsze do odczytania, ponieważ symbolizują coś, mają jakieś znaczenie. Maria Montessori nie zgadzała się z ich propozycją, postrzegała ją jako regres cywilizacyjny, rezygnację ze zdobyczy intelektualnej człowieka, jaką jest alfabet, na rzecz obrazków. Krytykowała Claparède’a za jego pomysł usunięcia głównych nauk z programów szkolnych i zastąpienia ich zabawami i przebywaniem na świeżym powietrzu. Ale nie poprzestała na tym, wprost przeciwnie: podważała jego stanowisko jeszcze bardziej w kwestii ograniczenia intelektualnego przemęczenia dzieci. Jej doświadczenia wskazywały na niegasnący zapał dziecka do pracy, pracy dostosowanej do jego charakterystyki psychologicznej. Łączono materiały Montessori z darami Fröbla i wysnuwano nieuprawnione wnioski o możliwościach umysłowych dziecka, co budziło w niej oburzenie. Opisując naukowo naturalny rozwój dziecka, stworzyła metodę holistyczną, pozwalającą na wsparcie starań podejmowanych przez dziecko w procesie samokonstrukcji. W odróżnieniu od teoretyków czy też eksperymentatorów, nie proponowała rozwiązań wybiórczych, lecz całościowe ujęcie edukacji jako wsparcia dla życia i narzędzia do osiągnięcia pokoju na świecie. Maria Montessori ubolewała nad nieautoryzowanym użyciem metody, wypaczeniem jej wybiórczą interpretacją oraz właśnie łączeniem jej z innymi, np. z Fröblem, Decrolym. Z żalem pisze: „Także oficjalny świat edukacji odciął się od naszej pracy”. Wspólnym mianownikiem dla koncepcji stworzonych przez wymienionych tu myślicieli i praktyków jest aktywność dziecka, która stała się swego rodzaju ogniskową ruchu zwanego New Education Fellowship, organizacji skupiającej najznakomitsze osobistości świata nowej edukacji − edukacji dla pokoju. W 1925 roku z inicjatywy wspomnianego już Edouarda Claparède’a, Pierre’a Boveta oraz Adolfa Ferrière’a powstaje w Genewie Międzynarodowe Biuro Edukacji (IBE, International Bureau of Education), będące centrum międzynarodowych studiów i badań nad edukacją. Naturalne wydaje się, że osobistość takiej rangi jak Maria Montessori, ze skrystalizowaną wizją naukową popartą wręcz namacalnymi dowodami, zostanie na równych prawach uwzględniona w tej organizacji. Niestety, założenia statutowe IBE uniemożliwiały wstąpienie do organizacji podmiotom prywatnym, co wykluczyło Marię Montessori. Zwróciła się zatem do najwyższych władz państwa włoskiego o reprezentację Włoch w IBE, ale i tu nie znalazła odpowiedniego poparcia. Targane skrajnie nacjonalistycznymi wpływami Włochy nie były nawet zainteresowane pokojowymi ruchami, co więcej, w siłę rosły faszyzujące ugrupowania młodzieżowe, milicje obywatelskie i inne organizacje, które pod pozorem edukacji indoktrynowały najmłodszych obywateli. Stało się jasne, że jeśli idee Marii Montessori mają uzyskać godną reprezentację, musi powstać organizacja, która będzie w stanie o to zadbać. 20 sierpnia 1929 roku w zamku Kronborg w Elsynorze, nad cieśniną Sund, będącą granicą między Szwecją i Danią, w zamku znanym z Szekspirowskiego Hamleta, prawie dwa tysiące delegatów z czterdziestu trzech krajów spotkało się na Światowym Kongresie New Education Fellowship. Temu wydarzeniu towarzyszyły liczne pomniejsze, między innymi pierwszy Międzynarodowy Kongres Montessori. To właśnie wtedy na wyraźny wniosek Marii i Mario Montessorich powołano do życia AMI − Association Montessori Internationale z przyświecającymi mu celami: ochrony integralności metody dr Montessori i jej rozpowszechniania oraz działania na rzecz praw dziecka − zapomnianego obywatela. Sama nazwa Association Montessori Internationale powstała w języku francuskim, na co wskazuje porządek słów oraz wygłosowe „e” w wyrazie internationale. Maria Montessori życzyła sobie, aby akronim powstały z pierwszych liter nazwy stowarzyszenia był czytany z francuska − ami, tworząc wdzięczne słowo „przyjaciel”. AMI powstało z kilku ważnych powodów − jednym z nich była opisana widoczna potrzeba ochrony oryginalności i integralności odkryć poczynionych przez dr Montessori. Autorka wyrażała swą uzasadnioną obawę o to, że jej myśl zginie, unieważniona kompromisami czynionymi dla popularności metody czy też uproszczeniami, dzięki którym miałaby być łatwiejsza do zaakceptowania. To właśnie podczas pierwszego Kongresu zauważalne już ruchy w kierunku nagięcia metody do oczekiwań społecznych stały się głównym tematem rozważań i dyskusji. Kongres Montessori, o którym mowa, odbywał się pod tytułem „Illustrazione dei principi e della pratica del Metodo” (Przedstawienie zasad i praktyki metody) i wyznaczył symboliczny kierunek kolejnych spotkań kongresowych AMI − odświeżający pozyskaną wiedzę teoretyczną i naprawiający błędy wynikające z codziennej praktyki. W artykule Che cosa è l’A.M.I. Mario Montessori informuje, że co roku w sierpniu, w okolicy urodzin dr Montessori, praktycy, sympatycy i współpracownicy gromadzili się wokół niej tam, gdzie akurat przebywała. Przez miesiąc odświeżali swoją znajomość metody, wzbogacając ją o nowe spostrzeżenia. Każdy z delegatów po powrocie do swojego kraju był odpowiedzialny za dalsze propagowanie powierzonej mu wiedzy i przestrzeganie realizacji metody według uaktualnionych zasad. W 1930 roku powołano przy AMI komitet honorowy złożony ze znanych osobistości, naukowców, polityków, którzy mogli przyczynić się do szerzenia odkryć Marii Montessori w neutralny religijnie i rasowo sposób, jednocześnie wspierając starania o członkostwo AMI w IBE. Najważniejszym celem statutowym AMI były od zawsze ochrona i zachowanie integralności metody. Po dwudziestu dwóch latach od otwarcia pierwszego Casa dei Bambini, licznych kursach, wykładach i publikacjach, oczywiste było, że edukacja Montessori jest ważnym zagadnieniem. Natomiast coraz liczniejsze stowarzyszenia krajowe, a nawet lokalne, generowały daleko posuwające się nieścisłości w aplikacji metody, co jeszcze bardziej uwidaczniało potrzebę działań na rzecz jej spójności. Nic i nikt na świecie nie mógł przeszkodzić w nazwaniu jakiejkolwiek szkoły „Montessori”, jakkolwiek dalece praktyka takiej szkoły odbiegałaby od założeń pedagogicznych idei autorki. Zauważalna jest tendencja do upraszczania lub odwrotnie − komplikowania metody, lub też wyrywkowego używania niektórych jej elementów. W zależności od kraju jeden konkretny element był zazwyczaj szczególnie podkreślany, podczas gdy całościowa wizja koncepcji pedagogicznej ulegała deformacji, a nawet zatraceniu. Tak zniekształcona recepcja metody znajdowała implikacje w codziennym zastosowaniu praktycznym w szkołach. Do najczęściej spotykanych modyfikacji należą narzucanie planu zajęć, dzielenie grup mieszanych wiekowo na młodsze i starsze podgrupy, niekompletne wyposażenie sal zajęciowych lub wprowadzanie innych pomocy edukacyjnych obok materiałów Montessori, przyzwolenie na niczym nieograniczoną samowolę dzieci zawoalowaną pod nazwą „wolności” lub wprost przeciwnie: dyscyplinowanie dzieci systemem wzmocnień zewnętrznych, egzekwowanie posłuszeństwa narzuconym surowym podejściem. Najważniejszy fakt, który może umknąć uwadze osób postronnych, jest jednocześnie największą przeszkodą w prawidłowym zastosowaniu metody. Metoda Montessori musi być wprowadzana w stanie nienaruszonym albo wcale. Same materiały bez zasad Montessori nie mają większego znaczenia czy walorów edukacyjnych. Tymczasem aktywność AMI w Europie została brutalnie przerwana drugą wojną światową. Maria i Mario Montessori, przebywający podówczas na zaproszenie dra J. Ewarta Smarta w Indiach stali się personae non gratae jako obywatele Włoch na terytorium należącym do korony brytyjskiej. Mimo internowania udało im się zorganizować dwanaście kursów dla nauczycieli. Zanim powrócą do Europy, aktywność montessoriańska będzie silnie ugruntowana na całym półwyspie indyjskim, od Pakistanu po Cejlon. Po drugiej wojnie światowej Maria i Mario zatrzymali się już na stałe w Amsterdamie i to tam otworzyli siedzibę AMI przy ulicy Koninginneweg 161, gdzie znajduje się ona po dziś dzień. Po śmierci Marii Montessori jej syn, wnuki i współpracownicy kontynuowali jej dzieło, stopniowo rozszerzając działalność na kolejne państwa świata. Wnuczka dr Montessori, Renilde, w 2005 roku wyjaśniała na walnym zgromadzeniu delegatów AMI, że „najważniejsze zadania AMI to przede wszystkim utrzymanie witalności metody i ciągły rozwój teraz i w przyszłości, (…) powszechnej świadomości życiowych wymogów dzieci, aktywnie uczestniczących w rozwoju wysoce świadomych, odpowiedzialnych mężczyzn i kobiet”. To właśnie dzięki wytężonym wysiłkom prawnuków dr Montessori oraz wielu pokoleń nauczycieli i sympatyków metody zrzeszonych w AMI mamy teraz możliwość przekazania genialnego dziedzictwa Marii Montessori rodzicom, nauczycielom i studentom w Polsce. Od 2015 roku, również dzięki moim wieloletnim staraniom, biuro AMI w Polsce działa na rzecz dalszego promowania autentycznej metody Montessori w kraju poprzez przybliżanie oryginalnych dzieł Marii Montessori w polskich przekładach, konferencje naukowe, kursy dla nauczycieli i rodziców oraz spotkania dyplomowanych absolwentów. Dzisiaj AMI jest jedyną organizacją montessoriańską o zasięgu globalnym, z czynnym głosem w ONZ oraz UNESCO. Świętujemy zatem nie tyle dziewięćdziesiąt lat istnienia AMI i realizacji jej wzniosłych i przyziemnych celów, ale przede wszystkim służbę dziecku, którą możemy podejmować dzięki stanowczości i wytrwałości tej dwójki ludzi, od których wszystko się zaczęło − Marii i Mario Montessorich.